Tổng quan
Nhu cầu thực tiễn
Việc tích hợp ESG ngày càng trở thành xu hướng tất yếu giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động, uy tín thương hiệu và thu hút đầu tư. Tuy nhiên, ngành du lịch là lĩnh vực có tác động mạnh đến môi trường và xã hội bởi hiện chưa có bộ tiêu chuẩn ESG riêng phù hợp với từng lĩnh vực, ban ngành. Trong khi Chính phủ Việt Nam và các tổ chức quốc tế đã ban hành nhiều chính sách thúc đẩy ESG nhưng phần lớn doanh nghiệp du lịch vẫn gặp khó khăn do thiếu hướng dẫn cụ thể, công cụ đánh giá và năng lực triển khai. Điều này ảnh hưởng đến tính minh bạch, hiệu quả quản trị và khả năng đáp ứng yêu cầu từ thị trường toàn cầu. Vì vậy, nghiên cứu này ra đời với mục đích nghiên cứu và xây dựng bộ tiêu chuẩn ESG dành riêng cho ngành du lịch là cần thiết và cấp bách, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện ESG hiệu quả, góp phần vào phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.
Tổng quan tài liệu công trình nghiên cứu liên quan
Trong và ngoài nước, nhiều nghiên cứu đã khẳng định tầm quan trọng của ESG:
Quốc tế:
● Porter & Kramer (2011): ESG góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và hiệu suất hoạt động.
● Eccles, Ioannou & Serafeim (2014): ESG cải thiện tính minh bạch, uy tín doanh nghiệp.
● OECD (2020): ESG đang trở thành tiêu chuẩn trong đầu tư toàn cầu mà không làm giảm lợi nhuận tài chính.
● UNWTO & SDGs (2017): Du lịch được xác định là công cụ thúc đẩy phát triển bền vững toàn diện.
Trong nước:
● Báo cáo PwC (2022): Chỉ ra xu hướng tăng mạnh về nhận thức và thực thi ESG tại Việt Nam, nhưng cũng nêu rõ rào cản về kiến thức và thiếu khung hướng dẫn cụ thể.
● Các nghiên cứu thực nghiệm (Bùi và cộng sự, 2022): Doanh nghiệp có điểm ESG cao có năng lực phục hồi và hoạt động tốt hơn.
● Vấn đề còn tồn tại: Mặc dù ESG đã được nghiên cứu rộng rãi, nhưng vẫn thiếu bộ tiêu chuẩn ESG chuyên biệt dành riêng cho ngành du lịch – một lĩnh vực có đặc thù riêng về môi trường, xã hội và vận hành kinh doanh. Các khung ESG hiện tại mang tính tổng quát, chưa phù hợp để áp dụng hiệu quả vào ngành du lịch tại Việt Nam.
Ý nghĩa khoa học
Nghiên cứu này có những đóng góp mới như sau:
● Tính mới: Lần đầu tiên đề xuất và xây dựng bộ tiêu chuẩn ESG phù hợp với đặc thù ngành du lịch tại Việt Nam, kết hợp giữa lý thuyết ESG và các chính sách công hiện hành.
● Tính thực tiễn: Khung đánh giá ESG được đề xuất trong nghiên cứu dựa trên thực nghiệm (trường hợp Paradise Cruises), có thể áp dụng làm công cụ chuẩn hóa cho các doanh nghiệp du lịch triển khai ESG.
● Tính tiên tiến: Kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng, gắn với khái niệm “Triple Bottom Line” và lý thuyết chính sách công (Dryzek, 1997; Elkington, 1997).