Phân tích hình tượng nhân vật Mạc Tam Muội trong phim Nhân Sinh Đại Sự của đạo diễn Lưu Giang Giang – So sánh với hình tượng nhân vật Quắn trong phim Bố Già của Việt Nam

Tổng quan

Nhu cầu thực tiễn
Trong bối cảnh giao lưu văn hóa ngày càng phát triển mạnh mẽ giữa các quốc gia châu Á, đặc biệt là giữa Trung Quốc và Việt Nam – hai nước có nền văn hóa Á Đông tương đồng – các sản phẩm điện ảnh không chỉ đơn thuần là phương tiện giải trí mà còn là kênh truyền tải giá trị sống, tư tưởng nhân văn và quan niệm đạo đức xã hội. Việc nghiên cứu và phân tích hình tượng nhân vật trong phim ảnh, đặc biệt là những nhân vật phản ánh sâu sắc hiện thực đời sống và tâm lý con người, mang ý nghĩa thiết thực trong việc hiểu rõ bản sắc văn hóa cũng như sự khác biệt và tương đồng trong cách nhìn nhận các giá trị nhân văn giữa hai dân tộc.Mạc Tam Muội trong phim Nhân Sinh Đại Sự và Quắn trong phim Bố Già đều là những nhân vật đại diện cho thế hệ trẻ đối mặt với tổn thương tinh thần, sự trưởng thành trong nghịch cảnh và quá trình tìm kiếm tình cảm gia đình. Việc phân tích, so sánh hai nhân vật này giúp làm nổi bật những nét đặc trưng trong văn hóa gia đình Việt Nam và Trung Quốc đồng thời phân tích tư duy nghệ thuật và cách tiếp cận con người của điện ảnh Trung Quốc và Việt Nam hiện đại, từ đó cung cấp những góc nhìn sâu sắc về mối quan hệ giữa cá nhân và gia đình, giữa truyền thống và hiện đại trong xã hội đương đại. Ngoài ra, đề tài còn góp phần bổ sung nguồn tài liệu tham khảo cho lĩnh vực nghiên cứu liên ngành giữa văn hóa, điện ảnh và ngôn ngữ học; đồng thời hỗ trợ sinh viên, giảng viên ngành Ngôn ngữ và Văn hóa các nước nâng cao năng lực cảm thụ và phân tích các tác phẩm nghệ thuật hiện đại qua lăng kính nhân vật điển hình.

Tổng quan tài liệu công trình nghiên cứu liên quan Tài liệu tiếng Trung

1. Lưu Giang Giang (đạo diễn). (2022). Nhân Sinh Đại Sự [điện ảnh]. Trung Quốc: Vũ Hán Phàm Đạt Ảnh Nghiệp.
2. Chu Trọng Mưu. (2022). 《人生大事》: Đối diện với cái chết của biểu đạt sinh tồn và hô hoán cảm xúc. Kênh bình luận văn học nghệ thuật.
3. Dương Kim. (2022). Kể câu chuyện ấm áp về đề tài lạnh lùng — Bình luận phim 《人生大事》. Tân Hồ Nam.
4. Vệ Phong Dương. (2023). Quy huấn phản loạn và tái cấu trúc luân lý thất tự: Trình bày tự sự của phim tang lễ 《人生大事》. Bành Phái Tin Tức.
5. Mã Yến. (2023). Triết học sinh mệnh của 《人生大事》. Điện ảnh văn học.
6. Trâu Kỳ Tang. Luân lý vấn vấn và sự tiếp nối thế hệ — Bàn về tự sự cơ thể trong phim 《人生大事》[J]. Tạp chí Nghệ thuật nghiên cứu nhanh, 2023, 12(2): 105-108. Tài liệu tiếng Việt
7. Nguyễn Thị Hảo. (2024). Đôi nét về văn hóa gia đình Việt Nam: Truyền thống và hiện đại. Văn hóa nghệ thuật.
8. Đào Thị Mai Ngọc. (2014). Văn hóa gia đình Việt Nam: Các giá trị truyền thống và hiện đại. Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 3(76).
9. Vũ Quỳnh. (2021). Từ phim “Bố già” suy ngẫm về những giá trị nhân văn sâu sắc trong gia đình. Báo Lao Động.
10. Trấn Thành. (Đạo diễn). (2021). Bố Già [Phim]. CJ Entertainment.
11. Nguyễn Phương Thảo. (2019). Cấu trúc kịch bản phim truyện điện ảnh. Viện Phim Việt Nam Tài liệu tiếng Anh
12. Field, S. (2005). Screenplay: The Foundations of Screenwriting. Delta.
13. Bordwell, D., & Thompson, K. (2008). Film Art: An Introduction (9th ed.). McGraw-Hill Education.

Ý nghĩa khoa học
Đề tài “Phân tích hình tượng nhân vật Mạc Tam Muội trong phim Nhân Sinh Đại Sự của đạo diễn Lưu Giang Giang – So sánh với hình tượng nhân vật Quắn trong phim Bố Già của Việt Nam” mang lại nhiều ý nghĩa khoa học quan trọng, thể hiện ở các khía cạnh sau: Trước hết, nghiên cứu góp phần làm rõ phương pháp xây dựng hình tượng nhân vật trong điện ảnh hiện đại Trung Quốc và Việt Nam – hai nền điện ảnh đang phát triển mạnh mẽ với xu hướng tiếp cận đời sống hiện thực, đề cao yếu tố gia đình và chiều sâu tâm lý nhân vật. Thông qua việc phân tích hai nhân vật đại diện cho thế hệ trẻ, đề tài không chỉ tái hiện được tiến trình trưởng thành trong hoàn cảnh đặc biệt, mà còn khắc họa rõ nét các giá trị văn hóa, đạo đức truyền thống đang được truyền tải bằng ngôn ngữ điện ảnh. Thứ hai, đề tài tạo tiền đề cho các nghiên cứu liên ngành giữa điện ảnh, ngôn ngữ học, văn hóa học và xã hội học. Bằng việc kết hợp các phương pháp phân tích phim, so sánh liên văn hóa và lý luận nhân vật, nghiên cứu giúp hệ thống hóa các đặc điểm nổi bật trong tư duy nghệ thuật của hai đạo diễn – Lưu Giang Giang và Trấn Thành – cũng như cách họ truyền tải thông điệp xã hội thông qua nhân vật trung tâm. Từ đó, người học có thể tiếp cận điện ảnh như một diễn ngôn văn hóa có tính phản ánh và giáo dục cao. Thứ ba, đề tài góp phần làm phong phú thêm nguồn tài liệu phục vụ cho việc giảng dạy và học tập các môn liên quan đến nghiên cứu phim ảnh, văn hóa đương đại, và giao thoa văn hóa trong chương trình đào tạo ngành Ngôn ngữ và Văn hóa các nước. Nghiên cứu có thể được sử dụng như một ví dụ điển hình trong việc khai thác nhân vật điện ảnh dưới góc độ học thuật, giúp người học rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện, phân tích và trình bày lập luận khoa học một cách logic, mạch lạc. Cuối cùng, nghiên cứu còn mở ra hướng tiếp cận mới trong việc tìm hiểu mối quan hệ giữa cá nhân và gia đình, giữa cái tôi và xã hội trong bối cảnh hiện đại, từ đó giúp người đọc nhận thức sâu sắc hơn về giá trị của tình thân, sự cảm thông và nỗ lực vượt qua tổn thương – những chủ đề mang tính nhân văn sâu sắc, có ý nghĩa phổ quát và lâu dài trong nghiên cứu văn hóa và nghệ thuật.