Người Trung Quốc có một câu ngạn ngữ: “Danh bất chính, ngôn bất thuận”, hàm ý của câu nói này muốn nhắc đến tầm quan trọng của tên gọi trong cuộc sống của chúng ta. Tên là biểu tượng đại diện của một người, là hiện tượng ngôn ngữ phổ biến nhất trong xã hội. Tên gọi giúp cho việc giao tiếp hàng ngày của chúng ta trở nên thuận tiện hơn. Tên được biểu đạt bằng các ký tự ngắn gọn nhưng chứa đựng ý nghĩa phong phú, chất chứa sự kỳ vọng lớn lao của các bậc cha mẹ, bên cạnh đó nó còn phản ánh lịch sử, văn hóa, dân tộc và đặc trưng của từng thời đại. Hiện nay đã có nhiều nghiên cứu về tên người Trung Quốc và người Việt Nam, đồng thời cũng có nhiều nhà nghiên cứu đã tiến hành so sánh giữa tên người của hai nước, nhưng phần lớn đều tập trung vào việc dịch tên người Trung Quốc sang tiếng Việt, trong khi chưa có nhiều nghiên cứu tập trung về các đặc điểm tên người của hai quốc gia ở các thời kỳ khác nhau. Do đó, ở bài nghiên cứu này tôi đã tổng hợp và rút kinh nghiệm từ những thành tựu nghiên cứu trước đây, kết hợp với phân tích 240 tên người Việt Nam và Trung Quốc để tiến hành nghiên cứu sâu hơn về văn hóa đặt tên của Trung Quốc và Việt Nam, tìm hiểu điểm khác biệt và điểm tương đồng trong văn hóa đặt tên giữa Trung Quốc và Việt Nam các thời kỳ khác nhau. Từ đó cung cấp những tư liệu có ích cho sự giao lưu văn hóa giữa Trung Quốc và Việt Nam, giúp người đọc có thể hiểu và tăng thêm vốn hiểu biết không chỉ về ngôn ngữ mà còn cả về văn hóa của hai nước.
Trường Đại học Ngoại ngữ – ĐHQGHN
