Tổng quan
Nhu cầu thực tiễn
Trong thời đại bùng nổ thông tin, đặc biệt là sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng mạng xã hội, sinh viên dễ dàng tiếp cận với tin tức về Kpop. Tuy nhiên, bên cạnh những thông tin chính thống, truyền thông bẩn cũng xuất hiện tràn lan với nhiều hình thức khác nhau như tin giả, bóp méo sự thật, cắt ghép thông tin gây hiểu lầm. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến nhận thức và hành vi của sinh viên, đặc biệt là trong việc chọn lọc thông tin. Vì vậy, nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá mức độ ảnh hưởng của truyền thông bẩn trong Kpop đến ý thức chọn lọc thông tin của sinh viên khoa Hàn, Trường Đại học Ngoại ngữ – Đại học Quốc gia Hà Nội (ULIS). Từ đó, đề xuất các giải pháp giúp sinh viên nâng cao nhận thức và kỹ năng xử lý thông tin hiệu quả hơn.
Tổng quan tài liệu công trình nghiên cứu liên quan
Một nghiên cứu tiêu biểu của Lee & Kim (2020) với tựa đề “The impact of false media in K-pop on fan psychology” đã phân tích cách truyền thông bẩn ảnh hưởng đến tâm lý người hâm mộ Kpop. Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích nội dung từ các bài báo, diễn đàn trực tuyến và phỏng vấn chuyên sâu với fan Kpop. Tuy nhiên, nghiên cứu này chỉ tập trung vào cộng đồng người hâm mộ mà chưa xem xét đến sinh viên – một nhóm đối tượng có cách tiếp nhận thông tin khác biệt và mang tính học thuật cao hơn. Nghiên cứu của Nguyễn Thị Mai (2021) “The trust level of youth in social media information: A case study in Vietnam” đã đánh giá mức độ tin tưởng của giới trẻ vào thông tin trên mạng xã hội thông qua khảo sát định lượng với 500 sinh viên tại Việt Nam. Kết quả cho thấy nhiều sinh viên vẫn chưa có kỹ năng chọn lọc và xác minh thông tin một cách hiệu quả. Tuy nhiên, nghiên cứu này chưa đi sâu vào tác động cụ thể của truyền thông bẩn trong Kpop đến nhận thức của sinh viên, đặc biệt là nhóm sinh viên có sự quan tâm đến nền giải trí Hàn Quốc. Ngoài ra, nghiên cứu của Park et al. (2022) “Fake news propagation in K-pop and AI-based detection methods” đã phân tích sự lan truyền của tin giả trong Kpop và đề xuất các phương pháp sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để phát hiện thông tin sai lệch trên mạng xã hội. Nghiên cứu sử dụng mô hình học máy để phát hiện tin giả dựa trên nội dung bài viết và hành vi tương tác của người dùng. Tuy nhiên, nghiên cứu này tập trung chủ yếu vào khía cạnh kỹ thuật mà chưa xem xét đến mức độ nhận diện thông tin sai lệch của sinh viên cũng như tác động tâm lý của truyền thông bẩn đối với họ. Qua tổng quan các nghiên cứu trong và ngoài nước, có thể thấy rằng truyền thông bẩn trong Kpop không chỉ ảnh hưởng đến nhận thức mà còn tác động đến hành vi và tâm lý của người tiếp nhận thông tin. Tuy đã có nhiều nghiên cứu về tin giả và truyền thông bẩn trong lĩnh vực giải trí, nhưng vẫn còn thiếu các nghiên cứu tập trung vào nhóm đối tượng sinh viên và cách họ chọn lọc thông tin.Bên cạnh đó, các nghiên cứu về chủ đề này tại Việt Nam vẫn còn khá hạn chế và chưa có nhiều công trình chuyên sâu. Phần lớn các nghiên cứu hiện tại chỉ tập trung vào tác động chung của truyền thông và tin giả trên mạng xã hội, chưa đi sâu vào ảnh hưởng của truyền thông bẩn trong ngành công nghiệp Kpop đối với nhận thức của sinh viên.Do đó, đề tài này sẽ bổ sung vào khoảng trống nghiên cứu bằng cách tập trung vào sinh viên khoa Hàn, ULIS, đánh giá mức độ nhận thức và ảnh hưởng của truyền thông bẩn đến quá trình chọn lọc thông tin của họ, đồng thời đề xuất các giải pháp nâng cao nhận thức và kỹ năng tiếp nhận thông tin một cách có chọn lọc hơn.
Ý nghĩa khoa học
Trước bối cảnh bùng nổ thông tin trên mạng xã hội, việc hiểu rõ cách thức sinh viên tiếp nhận, xử lý và chọn lọc thông tin là vô cùng cần thiết để xây dựng một môi trường truyền thông lành mạnh. Vậy nên, nghiên cứu này có ý nghĩa trong việc góp phần mở rộng hiểu biết về tác động của truyền thông bẩn trong ngành công nghiệp Kpop đối với ý thức chọn lọc thông tin của sinh viên. Thứ nhất, nghiên cứu cung cấp dữ liệu thực tế về mức độ nhận thức của sinh viên khoa Hàn, ULIS đối với truyền thông bẩn trong Kpop, từ đó làm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tiếp nhận thông tin của họ. Điều này giúp bổ sung vào khoảng trống nghiên cứu về tác động của truyền thông bẩn trong lĩnh vực giải trí Hàn Quốc đối với sinh viên Việt Nam – một đối tượng có sự quan tâm sâu sắc đến Kpop nhưng chưa được nghiên cứu đầy đủ. Thứ hai, nghiên cứu góp phần củng cố lý luận về truyền thông bẩn, đặc biệt là trong lĩnh vực truyền thông số và tâm lý tiếp nhận thông tin. Kết quả nghiên cứu có thể được ứng dụng trong các nghiên cứu liên quan đến truyền thông và giáo dục, từ đó đề xuất các phương pháp nâng cao kỹ năng chọn lọc thông tin cho sinh viên. Thứ ba, nghiên cứu không chỉ mang lại giá trị học thuật mà còn có ý nghĩa thực tiễn cao. Những phát hiện từ nghiên cứu có thể giúp các cơ quan giáo dục và truyền thông xây dựng các chương trình nâng cao nhận thức, hỗ trợ sinh viên trong việc tiếp cận thông tin một cách có chọn lọc và khoa học hơn.