Tổng quan
Nhu cầu thực tiễn
Thứ nhất, trong tiếng Việt thiếu vắng cách diễn đạt tương ứng với câu chữ “把”. Thứ hai, các học giả Việt Nam chưa có nghiên cứu chuyên sâu về câu chữ “把” trong Thủy Hử. Thứ ba, các nghiên cứu hiện có về câu chữ “把” do tác nhân thực hiện trong Thủy Hử còn khá ít, lĩnh vực này vẫn cần được khai thác sâu hơn.
Tổng quan tài liệu công trình nghiên cứu liên quan
Các nhà ngôn ngữ học đã thực hiện nhiều bài về câu chữ “把”, bao gồm các khía cạnh cú pháp, ngữ nghĩa, dịch thuật và nghiên cứu đối chiếu. Về mặt ngữ pháp, cấu trúc của câu chữ “把” đã được phân tích khá rõ ràng. Về mặt ngữ nghĩa, mặc dù vẫn còn những quan điểm khác nhau, nhưng nhìn chung có thể chia thành hai hướng chính: thuyết “xử lý” và thuyết “gây khiến”.
Trong Thủy Hử, câu chữ “把” cũng thu hút sự quan tâm của nhiều học giả, với các nghiên cứu chủ yếu tập trung vào cấu trúc và ngữ nghĩa. Đối với cách biểu đạt câu chữ “把” trong các ngôn ngữ khác, như tiếng Anh, tiếng Việt sẽ chủ yếu phân tích câu chữ “把” trong các tác phẩm văn học kinh điển cùng với bản dịch của chúng, từ đó thảo luận về cấu trúc hoặc ngữ nghĩa. Tuy nhiên, nghiên cứu về cách biểu đạt câu chữ “把” trong tiếng Việt vẫn còn hạn chế, đặc biệt là các nghiên cứu về câu chữ “把” trong Thủy Hử và bản dịch tiếng Việt của nó lại càng hiếm hoi. Do đó, bài viết này sẽ kế thừa những thành quả nghiên cứu hiện có để tiếp tục khám phá cách biểu đạt câu chữ “把” trong tiếng Việt.
Ý nghĩa khoa học
Nghiên cứu tập trung vào hình thức dịch câu chữ “把” sang tiếng Việt trong tiểu thuyết Thủy Hử từ góc độ đối chiếu cú pháp Hán – Việt. Khác với những nghiên cứu trước đây thường tập trung vào từ vựng hoặc cấu trúc tổng thể, nghiên cứu này chú trọng đến câu chữ “把” tác nhân thực hiện hành động, qua đó làm rõ sự chuyển đổi ngữ pháp trong quá trình dịch và tác động của nó đến ý nghĩa câu. Kết quả nghiên cứu không chỉ góp phần nâng cao hiểu biết về dịch thuật Hán – Việt mà còn cung cấp tài liệu tham khảo hữu ích cho công tác dịch văn học và giảng dạy tiếng Trung, góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Trung Quốc.