Tổng quan
Nhu cầu thực tiễn
Trong bối cảnh tỷ lệ kết hôn và sinh con tại Hàn Quốc liên tục sụt giảm, lối sống độc thân đang trở thành xu hướng phổ biến ở giới trẻ, đặc biệt là thế hệ Sampo – những người từ bỏ hẹn hò, kết hôn và sinh con. Thực trạng này không chỉ phản ánh sự thay đổi trong nhận thức cá nhân mà còn chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố như kinh tế bất ổn, áp lực công việc, giá nhà tăng cao và định kiến xã hội. Việc gia tăng hộ gia đình độc thân (chiếm 42% năm 2023) và sự sụt giảm niềm tin vào hôn nhân cho thấy vấn đề mang tính cấp bách, ảnh hưởng trực tiếp đến cấu trúc gia đình, lực lượng lao động và sự phát triển bền vững của xã hội. Trước tình hình đó, nhóm nghiên cứu lựa chọn đề tài “Những nhân tố tác động tới việc lựa chọn lối sống độc thân của giới trẻ ở Hàn Quốc (tập trung vào thế hệ Sampo)” nhằm lý giải sâu sắc nguyên nhân hiện tượng này. Từ đó, đề tài hướng đến việc cung cấp cơ sở thực tiễn giúp chính phủ và các tổ chức xã hội đề xuất chính sách ứng phó phù hợp, hiệu quả với các hệ lụy xã hội đang diễn ra.
Tổng quan tài liệu công trình nghiên cứu liên quan
Nghiên cứu trong nước
Các nghiên cứu tại Hàn Quốc cho thấy việc người trẻ không kết hôn là do nhiều yếu tố:
Áp lực kinh tế: Bài nghiên cứu “The Impact of Economic Pressures on Young Adults’ Marriage Decisions in South Korea” của Lee và Park (2022) chỉ ra rằng áp lực tài chính và sự bất ổn trong công việc khiến nhiều người trẻ trì hoãn hoặc từ chối hôn nhân. Họ ưu tiên sự độc lập cá nhân và phát triển sự nghiệp hơn là xây dựng gia đình.
Thay đổi vai trò giới: Nghiên cứu “Changing Gender Roles and Their Impact on Marriage Decisions Among Young Adults in South Korea” của Kim và Choi (2023) nhấn mạnh rằng sự gia tăng của phong trào nữ quyền và sự tham gia của phụ nữ vào lực lượng lao động đã khiến hôn nhân không còn là mục tiêu bắt buộc. Nhiều người trẻ, đặc biệt là phụ nữ, tìm kiếm sự tự do và cơ hội phát triển bản thân.
Thay đổi quan niệm về hôn nhân: Bài nghiên cứu của Jang và Lee (2022) – “Attitudes Toward Marriage and Family Among Young Adults in South Korea: A Generational Perspective” phát hiện rằng giới trẻ Hàn Quốc coi hôn nhân là một quyết định cá nhân dựa trên sự phù hợp và tình yêu, chứ không phải một mục tiêu bắt buộc. Họ đặt ra tiêu chuẩn cao hơn cho bạn đời, mong muốn sự chia sẻ và hỗ trợ trong sự nghiệp và cuộc sống cá nhân.
Nhìn chung, các nghiên cứu trong nước khẳng định lựa chọn không kết hôn của giới trẻ Hàn Quốc phản ánh sự chuyển mình sâu sắc trong giá trị và lối sống, dù họ vẫn phải đối mặt với áp lực xã hội và kỳ vọng từ gia đình.
Nghiên cứu nước ngoài
Yếu tố kinh tế và giá trị cá nhân: Nghiên cứu “Economic Factors and Young Adults’ Marriage Decisions in Europe” của Müller và Schmidt (2022) chỉ ra rằng ở các xã hội phát triển, xu hướng không kết hôn hoặc trì hoãn kết hôn phổ biến do áp lực kinh tế, thay đổi vai trò giới và sự gia tăng các lựa chọn sống độc lập. Điều này cho thấy xu hướng này không chỉ riêng ở Hàn Quốc mà còn phản ánh những thay đổi toàn cầu.
Kỳ vọng xã hội: Johnson và Lee (2023) trong bài “The Role of Social Expectations in Young Adults’ Marriage Decisions: A Cross-Cultural Study” trong nghiên cứu đa văn hóa cho thấy dù hôn nhân vẫn là mục tiêu quan trọng ở nhiều nền văn hóa, người trẻ ngày càng tin rằng họ có thể hạnh phúc và thành công mà không cần kết hôn. Họ vẫn đối mặt với áp lực xã hội và gia đình, gây ra những mâu thuẫn tâm lý.
Thái độ về hôn nhân ở Mỹ và Canada: Nghiên cứu “Young Adults’ Attitudes Toward Marriage: A Comparative Study of the United States and Canada” của Thompson và Brown (2023). khảo sát thanh niên ở Mỹ và Canada, cho thấy sự thay đổi mạnh mẽ trong quan niệm về hôn nhân. Phần lớn thanh niên cảm thấy áp lực phải kết hôn nhưng lại cho rằng họ có thể hạnh phúc mà không cần. Nhiều người trì hoãn hôn nhân để tập trung vào sự nghiệp và phát triển bản thân, tìm kiếm sự độc lập và tự chủ.
Tuy nhiên, các nghiên cứu trên vẫn còn một số hạn chế. Chúng thường chỉ tập trung vào một khía cạnh nhất định của vấn đề mà không xem xét toàn diện các yếu tố khác nhau có thể ảnh hưởng đến quyết định không kết hôn. Hơn nữa, quy mô khảo sát của một số nghiên cứu chưa đủ lớn để có thể đưa ra cái nhìn bao quát về hiện tượng này. Nghiên cứu của chúng tôi cung cấp một cái nhìn tổng quát hơn về vấn đề lựa chọn không kết hôn của người trẻ Hàn Quốc, vì nó không chỉ tập trung vào một khía cạnh duy nhất như áp lực tài chính hay vai trò giới, mà còn xem xét đồng thời nhiều yếu tố khác nhau như văn hóa, tâm lý và các yếu tố xã hội ảnh hưởng đến quyết định này. Bằng cách áp dụng phương pháp nghiên cứu đa chiều và phân tích sâu sắc, chúng tôi hy vọng sẽ làm rõ hơn những mối liên hệ phức tạp giữa các yếu tố này, từ đó cung cấp những hiểu biết có giá trị cho việc xây dựng các chính sách hỗ trợ phù hợp cho giới trẻ trong bối cảnh hiện đại.
Ý nghĩa khoa học
Đề tài “Những nhân tố tác động tới việc lựa chọn lối sống độc thân của giới trẻ ở Hàn Quốc (tập trung vào thế hệ Sampo)” mang ý nghĩa khoa học rõ nét khi tiếp cận hiện tượng xã hội đương đại dưới góc nhìn liên ngành, kết hợp giữa xã hội học, tâm lý học và kinh tế học. Tính mới của nghiên cứu thể hiện ở việc tập trung vào thế hệ Sampo – một nhóm xã hội đặc thù chưa được nghiên cứu sâu rộng tại Việt Nam, qua đó phản ánh sự thay đổi giá trị sống trong bối cảnh Hàn Quốc hiện đại. Đề tài sử dụng cách tiếp cận định tính kết hợp định lượng để phân tích đa chiều các nhân tố ảnh hưởng đến lựa chọn sống độc thân. Tính tiên tiến còn thể hiện ở việc kết nối dữ liệu thực tiễn mới nhất (2022 – 2024), từ đó góp phần mở rộng cơ sở lý luận và làm phong phú thêm kho tàng nghiên cứu về giới trẻ và chuyển biến xã hội trong bối cảnh hiện tại.